karaciğer kanseri neden olur ne demek?
Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinde başlayan ve kontrolsüz bir şekilde büyüyen bir kanser türüdür. Birincil karaciğer kanseri karaciğerde başlarken, metastatik karaciğer kanseri vücudun başka bir yerinden karaciğere yayılmıştır.
Nedenleri:
- Kronik Viral Hepatit: Özellikle Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonları, karaciğer kanseri riskini önemli ölçüde artırır. Uzun süreli iltihaplanma ve karaciğer hasarı, kanser gelişimine zemin hazırlayabilir.
- Siroz: Karaciğerde geri dönüşü olmayan hasar ve skar dokusu oluşumu (siroz), karaciğer kanseri riskini artıran önemli bir faktördür. Siroz, alkol kötüye kullanımı, kronik hepatit veya diğer karaciğer hastalıklarından kaynaklanabilir.
- Alkol Kullanımı: Aşırı ve uzun süreli alkol tüketimi karaciğer hasarına ve siroza yol açarak karaciğer kanseri riskini artırır.
- Aflatoksinler: Bazı küfler tarafından üretilen ve özellikle uygunsuz koşullarda depolanan tahıllarda, fındıklarda ve kuruyemişlerde bulunan aflatoksinler, karaciğer kanseri riskini artırabilir.
- Non-alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığı (NAFLD) ve Non-alkolik Steatohepatit (NASH): Obezite, diyabet ve yüksek kolesterol gibi durumlarla ilişkili olan bu hastalıklar, karaciğerde yağ birikimine ve iltihaplanmaya yol açarak karaciğer kanseri riskini artırabilir.
- Otoimmün Karaciğer Hastalıkları: Primer biliyer kolanjit ve otoimmün hepatit gibi otoimmün hastalıklar, karaciğerde kronik iltihaplanmaya neden olarak karaciğer kanseri riskini artırabilir.
- Genetik Faktörler: Nadir durumlarda, bazı genetik mutasyonlar veya kalıtsal hastalıklar (örneğin, hemokromatozis, Wilson hastalığı) karaciğer kanseri riskini artırabilir.
- Diğer Faktörler: Nadiren, bazı kimyasal maddelere (örneğin, vinil klorür, arsenik) maruz kalmak veya anabolik steroid kullanımı da karaciğer kanseri riskini artırabilir.